از اشعه ماورای‌بنفش نور خورشید دوری کنید

چند سالی است که دانشمندان بیشتر درباره مضرات اشعه ماورای بنفش (UV) یا فرابنفش به انسان ها هشدار می دهند تا کمتر در معرض اشعه فرا بنفش نور خورشید قرار بگیرند. این هشدار ها از زمانی شکل جدی تری به خود گرفت که بر اثر تولید بیش از حد گازهای گلخانه ای، لایه ازن نازک و در برخی مکان ها بسیار شکننده شد و به حد خطر رسید.

اشعه فرابنفش مضرات متعددی را برای سلامتی انسان دارد، اما به طور خاص برای پوست، چشم ها و سیستم ایمنی بدن انسان بسیار مضر است.

البته شدت آسیب، به نوع اشعه فرابنفش و مدت زمان تماس با آن بستگی دارد.

اثرات مضر اشعه فرابنفش بر چشم ها

قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، صدمات زیادی به چشم ها می زند و می تواند بیماری های مربوط به چشم را نیز ایجاد کند؛ بیماری هایی مانند: فوتوکراتیت (می تواند منجر به آب مروارید شود) و ناخنک چشم.

اشعه فرا بنفش باعث آسیب قرنیه چشم می شود. اشک ریزش و بروز درد در سطح چشم پس از تماس با اشعه فرا بنفش (بین 30 دقیقه تا 12 ساعت) به علت آسیب سلول های ناحیه قرنیه چشم می باشد.

هم چنین تاثیر اشعه فرا بنفش در آسیب شبکیه چشم نیز مشخص شده است.

اثرات مضر اشعه فرابنفش بر پوست

همان طور که می دانید پوست انسان بیشترین تماس را با نور آفتاب دارد و بیشتر باید مراقب آن بود، زیرا پوست انسان مانند سدی محکم بر روی تمام قسمت های داخلی بدن کشیده شده است و طبیعتا بیشترین آسیب ها را متحمل می شود تا اعضای داخلی بدن آسیب نبینند.

پوست به مرور زمان، شادابی خود را به دلیل آسیب و یا تولید کمتر کلاژن از دست می دهد. کلاژن مسئول شادابی و جوان نگه داشتن  پوست می باشد و با فرارسیدن دوران پیری ، کلاژن کمتری تولید می شود. در نتیجه چین و چروک های متعددی بر روی پوست ظاهر می شود و حالت ارتجاعی پوست نیز کاهش می یابد.

مضرات اشعه ماورای بنفش نوع A

اگر فرد جوانی مدت زیادی در معرض اشعه فرا بنفش قرار بگیرد، چین و چروک های زود هنگام در پوست او بروز پیدا می کند. همچنین ضررهای دیگری مانند تخریب DAN را دارد.

از دیگر مضرات اشعه فرا بنفش این است که لکه های قهوه ای رنگی بر روی پوست فرد ظهور پیدا می کند. تولید این لکه های قهوه ای در واقع مکانیسم حفاظتی است، برای جلوگیری از صدمه بیشتر به پوست بدن.

این ها تنها تاثیرات اشعه ماورای بنفش نوع A می باشد که ضرر کمتری در مقایسه با سایر انواع اشعه فرابنفش دارد.

مضرات اشعه ماورای بنفش نوع B

این نوع از اشعه فرا بنفش سبب آسیب رگ های خونی در سطح پوست می شود. این امر منجر به آفتاب سوختگی و ورم و قرمزی در ناحیه آسیب دیده می شود.

اشعه ماورای بنفش نوع B  می تواند سبب جهش DNA  سلول های پوستی شود و سرطان پوست را به وجود آورد.

طبق تحقیقات مشخص شده افرادی که در سنین جوانی و یا میانسالی دچار سرطان پوست می شوند، سابقه آفتاب سوختگی در دوران کودکی را داشته اند.

اثرات مضر اشعه فرابنفش بر سیستم ایمنی بدن

تحقیقات مختلف نشان می دهد قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، سبب سرکوب سیستم ایمنی بدن می شود و این امر به عنوان یکی از دلایل مهم بروز سرطان می باشد.

بر اثر تابش اشعه فرابنفش به پوست، رشد تومورها در پوست پیشرفت می کند و سرطان زا می شوند.

دانشمندان معتقدند آفتاب سوختگی می تواند توزیع و عملکرد گلبول های سفید خون را که نقش مهمی در سیستم دفاعی بدن دارند، تا 24 ساعت پس از تماس با نور خورشید تغییر دهد.

تکرار تماس با نور خورشید می تواند آسیب های بیشتری به سیستم ایمنی بدن برساند و سیستم ایمنی بدن را در مقابله با باکتری ها، انگل ها و ویروس ها دچار مشکلات فراوانی کند.

زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان